De Taunus

Bosrijk middelgebergte onder de rook van Frankfurt

Van de geografische namen in Duitsland die voor een auto zijn gebruikt - denk aan Isar, Wartburg – is de Taunus van Ford ongetwijfeld de bekendste. Terwijl de Taunus zelf, een middelgebergte ten noorden van Frankfurt, veel minder bekend is bij Nederlanders. Deze beknopte verkenning van het bosrijke heuvelgebied kan er misschien toe leiden dat de camperaar-op-doorreis hier toch een of twee dagen gaat genieten van de rust en de natuur, een wandelgebied bij uitstek. Frankfurt en andere steden, de Rijn en de Main liggen ‘om de hoek’.

‘Die Höhe’

Net buiten de drukte van Frankfurt am Main glooien de donkergroene bossen van de Taunus tot het hoogste punt: de Grosse Feldberg met zijn antennetorens. In Duitsland werd de Taunus eeuwenlang eenvoudigweg aangeduid als ‘de Hoogte’. De van oorsprong Keltische naam Taunus verdween gelijk met de Romeinen uit Duitsland. In de middeleeuwen opkomende stadjes lagen dan ook in of bij ‘die Höhe’. Zo heet Bad Homburg nog altijd ‘vor der Höhe’. Pas aan het eind van de achttiende eeuw, toen er in de kunsten weer meer aandacht was voor de klassieken, kreeg het gebied zijn onderscheidende naam terug.

‘De Hoogte’ kent diepe bossen met allerlei natuurmonumenten, prominente bergtoppen en uitgestrekte dalen. Mysterieuze sporen van vroegere culturen liggen verborgen in het groen. Rustige kuurplaatsen en mooie dorpen liggen in en rond het gebergte. Duitsers zien in de Taunus nog altijd de glans van vroegere vorstenhuizen en markante figuren uit de wereldgeschiedenis die voor rust of genezing hierheen reisden. Vandaag de dag leent de Taunus zich vooral voor wandelingen; maar er zijn ook oude stadjes om doorheen te scharrelen, wijnproeflokalen en ciderschenkerijen om te ontdekken en genieten en allerlei restaurants, van eenvoudig of gemoedelijk tot chic.

Romeinen in Bad Homburg

Officieel begint de Hochtaunusstraße in Bad Homburg, een groene kuurplaats met een rijk verleden. De Romeinen wisten de hier gelegen bronnen, koolzuurhoudend en zoutrijk, op waarde te schatten. De 17^e-eeuwse landgraaf Friedrich II bood een groot aantal protestantse vluchtelingen uit Frankrijk hier onderdak. Deze hugenoten droegen behoorlijk bij aan de ontwikkeling van de stad. In 1888 verkoos Hohenzollern-keizer Wilhelm II Bad Homburg tot zomerverblijf. De roem als kuuroord was toen al gevestigd; zowel oud als nieuw geld bezochten het Kurhaus met het mooie Kurpark – ook nu nog de moeite waard – en spekten de stadskas in het vermaarde Spielhaus, een casino. Na de oorlog vestigden zich hier nogal wat vermogende Frankfurters; hun stad was door bombardementen goeddeels in puin gelegd. Behalve een wandeling door de aangename stad – Luisenstraße van winkelgebied langs Kurhaus en Schloß naar de Altstadt – is het 7 km verderop gelegen Romeinse castellum ook een aanrader. Van de eerste tot de derde eeuw n.Chr. was deze Saalburg een middelgrote burcht ter bewaking van de limes, de grens van het Romeinse rijk. Rond 1900 werd de Saalburg gereconstrueerd. De herbouw mag dan door archeologen worden bekritiseerd, de inrichting geeft een aardig beeld van het alledaagse leven in een Romeinse vesting.

Oberursel

Zoeken naar bordjes Hochtaunusstraße zal in Bad Homburg weinig opleveren; Oberursel ligt echter maar een handvol kilometers verderop. Het Taunus-Informationszentrum aan de bosrand in het oosten van Oberursel is het echte begin van de Hochtaunusstraße; hier is de bewegwijzering ook aanwezig. Voordat u Oberursel verlaat kan het de moeite lonen even in de zorgvuldig gerestaureerde Altstadt te kijken. Daar bevinden zich veel charmante vakwerkhuizen en enkele idyllische straten en stegen. De stad kent nogal wat fonteinen; het gemoedelijke Brunnenfest rond het tweede weekend van juni is een prima gelegenheid om het stadje tussen Frankfurt en de Taunus te leren kennen.

Großer Feldberg

Aan het eind van de lange Hohemarkstraße in Oberursel ligt het Taunus–Informationszentrum, met alle informatie over wandelingen en uitstapjes. Het moderne gebouw huist tevens restaurant Waldtraut, een informeel eetcafé dat is geopend van het ontbijt tot tien uur ’s avonds. Vanaf het bezoekerscentrum, op 303 m hoogte, duikt de route meteen het dichte bos in; naald- en loofbomen flankeren de bochtige weg die onophoudelijk stijgt. Slechts een houtsnijder in het begin aan de rechterkant en een wandelparkeerplaats in een bocht (Große Kurve, 4,1 km naar de Große Feldberg) onderbreken het bostraject. Sandplacken, een kruispunt op 670 m hoogte, telt twee ouderwetse horecabedrijven. In veel Duitse natuurgebieden zie je dat de tijd heeft stilgestaan sinds de jaren 70; toen gingen veel Duitsers buitenlandse vakantiebestemmingen verkiezen boven de traditionele verblijfsgebieden in het eigen land. Bij de parkeerplaats ‘Naturpark’ staat een bordje: ‘Namens alle Amerikaanse militairen die sinds de Tweede Wereldoorlog op deze berg waren gestationeerd, bedanken wij de bevolking van de omliggende gemeenten die ons zo openlijk accepteerde en ons verblijf in Duitsland zo onvergetelijk en plezierig maakte.’ De Amerikaanse troepen in West-Duitsland – een bezettingsmacht na de smadelijk verloren oorlog – leken inderdaad te worden geaccepteerd en ook gewaardeerd.

De Große Feldberg, met 879 m het hoogste punt van de Taunus, is met zijn kille torens en zendmasten weinig idyllisch. Wel is het leuk om hier even rond te lopen. Vroeger kon je hiervandaan de skyline van Frankfurt zien. Maar hoe spannender het wolkenkrabberlandschap van Frankfurt werd, des te hoger groeiden de bomen op de Feldberg. Nu moet de vierkante stenen toren worden beklommen voor dat panorama. De oorspronkelijke toren uit 1902 werd in 1943 in dichte mist door een Duits mililtair vliegtuig geramd. Bij die botsing vielen elf doden; de met hout beklede toren brandde door de vrijkomende brandstof geheel uit. In 1949 werd een nieuwe toren gebouwd. De markante, achthoekige hoogbouw ernaast, de Fernmeldeturm, is een televisietoren, oorspronkelijk van 1937. Na oorlogsschade werd het bovendeel opnieuw opgebouwd tot 69 m hoogte, van hout omdat er binnenin allerlei antennes zijn aangebracht. Aan de noordkant van het plateau zorgen de veelbezongen Brunhildisfelsen nog voor een beetje bergsfeer. Naar het westen is er wel een aardig uitzicht.

Handkäs mit Musik

Het naastgelegen restaurant Feldberghof is onder meer goed voor Hessische lekkernijen. Niet iedereen zal er dol op zijn maar de Handkäse is wel tamelijk karakteristiek: met de hand gevormde ballen kaas van zure melk in een vinaigrette badje, een specialiteit van Frankfurt en omgeving, Bij het voedzame, krasse kaasje – weinig vet, veel eiwitten – wordt traditioneel appelwijn gedronken, lokaal bekend als Ebbelwoi. Appelwijn is globaal gezien cider met toegevoegde suikers. Als de kaasbollen zijn bestrooid met gehakte ui en karweizaad, spreekt de Hes van Handkäs mit Musik. De onbevangen gast die aan de bediening vraagt wat de toevoeging ‘mit Musik’ betekent, krijgt in populaire gelegenheden het antwoord: ‘Die Musik kommt später’, doelend op werking van de rauwe ui.

Het idyllische Weiltal

De route kan na de Feldberg linksom of rechtsom worden vervolgd. Beide wegen voeren naar het Staatlich anerkannte Luftkurort Schmitten, vroeger een echt vakantiedorp. Hierna volgt een van de mooiste delen van de Hochtaunusstraße, het dal van het riviertje Weil. Net voorbij de camperplaats (zie kader) ligt rechts Altweilnau. De gerestaureerde toren van het voormalige kasteel (rond 1200) biedt uitzicht op de mooie omgeving; een klimmetje op de smalle trappen waard. Enkele kilometers verderop ligt Neuweilnau. Op het hoogste punt van het aardige dorpje staat een renaissanceslot (1513) van de familie Von Nassau, met een mooi poortgebouw en een verrassend kunstenaarstuintje ernaast.

Liefhebbers van barokkerken kunnen nog zo’n 8 km doorrijden naar Hasselbach, een mooi ritje door het groene, rustieke dal van de Weil; bij Rod links aanhouden. De St. Margarethakerk werd in 1751 na een brand herbouwd in laatbarokke stijl: de bijna juichende interieurversiering wordt door veel licht beschenen. Zo’n barokkerk is hier zeldzaam omdat in dit deel van Hessen de Reformatie ruime ingang vond in de zestiende eeuw.

Het is verstandig om vooraf even naar de, wisselende, openingstijden te kijken op www.bad-camberg.bistumlimburg.de. Zelfde weg terug.

Finish in Bad Camberg

Door heerlijk glooiend landschap is Bad Camberg bereikbaar, gelegen tussen Limburg en Wiesbaden, dicht bij de A3. De toevoeging ‘Bad’ klopt, Camberg is bovenal een (Kneipp-)kuurplaats. Het oude centrum is niettemin een bezoekje waard. Prachtige vakwerkbouw is te zien rond de Obertor (stadspoort), de langgerekte Amthof en de Marktplatz. Na het schrale horeca-aanbod in de Taunus valt hier weer wat te kiezen, ook Chinees, Indiaas, pizza en Grieks.

Hochtaunusstraße als leidraad

Voor een (eerste) indruk van de Taunus is de Hochtaunusstraße bijzonder geschikt. Begin jaren 70 werd de route aangelegd om toeristen het gebied in te lokken. De bewegwijzering is tweezijdig en de route is ruim vijftig kilometer lang. Met wat bezoekjes en een wandelingetje onderweg ben je er zo een dag mee bezig. Niet op alle plaatsen waar je een richtingwijzer verwacht, staat er ook een bord, maar de route is niet lastig te volgen. Nadere informatie, waaronder een pdf van de routekaart, is te vinden op www.taunus.info.

Limes op de Feldberg

Niet ver onder de kale top van de Große Feldberg liep ooit de grens van het Romeinse Rijk, vaak aangeduid met het Latijnse woord limes. In Duitsland geldt de Taunus-limes als een van de mooiste overblijfselen van deze grenswal. Een wandeling over het Limeserlebnispfad Hochtaunus, tussen Glashütten en de Saalburg (een herbouwd castellum, zie foto), voert noordelijk onder de top van de Große Feldberg langs.

Overnachtingsplaatsen

Het midden van de Taunus kent weinig voorzieningen voor kampeerders. Een aardig adres voor camperaars is Taunus Mobil Camp in Weilrod-Altweilnau; € 10 per nacht met twee personen, inclusief gebruik van douche en toilet. Deze comfortabele camperplaats met restaurantje ligt direct aan de Hochtaunusstraße, in het mooie Weiltal. De Stellplatz ligt aan de weg, maar die is ‘s nachts rustig.

Ruim 15 km ten zuiden van de Taunusroute ligt de camping Taunus Camp, Bezirksstraße 2, Eppstein-Niederjosbach; er zijn uitzichtrijke terrassen met veel, heel veel appelbomen.

Dan zijn er nog twee eenvoudige camperplaatsen, aan het begin en aan het eind van de Hochtaunusstraße. In Oberursel zijn zeven plekken van de parkeerplaats bij het bezoekerscentrum gereserveerd voor campers; kost € 7, geen voorzieningen (behalve restaurant Waldtraut) en ‘s nachts redelijk rustig. Op loopafstand van het oude centrum van Bad Camberg ligt de Wohnmobil Stellplatz Jahnstraße: acht gratis plekken, stroom en water via muntautomaat; rustige ligging.

Een dagje Frankfurt

Frankfurt am Main staat niet bekend als een opwindende citytripbestemming. Maar dat wil natuurlijk niet zeggen dat de stad geen bezoek waard is. En voor wie toch in de buurt is ... De hoofdstad van Hessen telt ongeveer 700.000 inwoners. Frankfurt groeide in de laatste dertig jaar uit tot een van de belangrijkste financiële centra van Europa en is een druk verkeersknooppunt - weg, spoor en lucht. De moderne skyline wordt voor een groot deel bepaald door bankgebouwen. De Main Tower heeft een uitzichplatform op 187 m hoogte. Natuurlijk gaat een wandeling altijd even over de Römerberg, hart van het grotendeels herbouwde centrum. Sachsenhausen op de zuidoever van de Main is de uitgaanswijk. Het grote shoppen gebeurt vooral in de winkelstraat Zeil; voor dure merken gaat men naar de Goethestraße. Mag het wat ongewoner? Probeer de Berger Straße. Relaxter? De Leipziger Straße in de studentenbuurt. Vanuit bijna alle plaatsen in de omgeving is Frankfurt uitstekend bereikbaar met openbaar vervoer.